Even iets rechtzetten. In de column over de Botterronde schreef ik dat de Pijlenrit een nieuwe uitzetter heeft, namelijk John Terpstra. En dat klopt ook; daaruit zou je echter kunnen opmaken dat John "de" uitzetter is, maar zo is het niet. Weliswaar heeft hij de opzet voor de rit gemaakt, maar daarna is hij samen met Dik Vervoort als duo aan de slag gegaan om alles uit te werken en er een samenhangend en kloppend geheel van te maken. Dik Vervoort? Waar kent U die van? O ja, dat was jarenlang de uitzetter van de Cannenburghrit, totdat die ophield te bestaan. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan... 
Uit betrouwbare bron heb ik begrepen dat Dik deze Pijlenrit tijdens de voorbereiding te moeilijk vond, en John juist niet lastig genoeg. Zodat veel van wat de deelnemers uiteindelijk kregen voorgeschoteld een compromis was tussen hun beider ideeën. Daar hebben de deelnemers overigens niet veel van gemerkt, want die reden een lekkere rijrit met allerlei interessante en soms originele problemen. Van mij persoonlijk had het inderdaad wat moeilijker gemogen (mijn motto: hoe simpeler de vallen, hoe meer deelnemers het goed doen, dus liever wat moeilijker...).
 
Deze Pijlenrit was weliswaar de eerste door John uitgezette NRF-rit, maar dat wil geenszins zeggen dat hij een beginnende uitzetter is; hij heeft zijn sporen verdiend in de militaire ritten, waarover hij als gastcolumnist in deze rubriek al heeft verhaald (en dat ook nog zal blijven doen). Maar ervaren of niet, een rit laten controleren door iemand die niet bij het uitzetten betrokken was is altijd aan te bevelen (om niet te zeggen noodzakelijk); in dit geval was er zelfs sprake van twee controleurs: Kees van Schenk Brill en Herman van Lente, twee "oude rotten" (misschien wel oud maar niet rot). Laatstgenoemde heeft ook het tekenwerk voor zijn rekening genomen, en dat was zonder meer voortreffelijk. En dat gold ook voor de fel-oranje controleborden, de meer dan uitstekende uitleg, de snelle rekenkamer, het leuke gebied (Betuwe) en het prima weer. Niets mis met deze rit! (Nou ja, afgezien van wat "dingetjes", die we straks wel tegenkomen).
 
Laten we voor de verandering eens NA de rit beginnen. Van John ontving ik onderstaand relaas over het oprollen van de controles, de dag na de rit. Dat blijkt ook niet altijd even soepel te gaan! In het kader ziet U de tekst van John.
 

We hebben gisteren het ophalen van de controles in de slechte weersomstandigheden overleefd. In het begin ging het heel voortvarend, om 13.00 uur hadden we al 85 % van de bordjes opgehaald. Helaas heeft het ophalen van de laatste 15 % ruim vier uren geduurd, wat wel weer een 'mooi' verhaal heeft opgeleverd. 

Bij het oppakken van een van de controles waren de autosleutels van Dik al eens uit de auto gevallen. Gelukkig is dat opgemerkt, maar later is dat nog een keer gebeurd en toen is dat niet gezien. De auto kon toen nog wel gestart worden en pas bij het volgende bordje (2½ km verder), stopten wij en zette Dik de motor af. Omdat we geen sleutels meer hadden startte de auto vervolgens niet meer. De auto stond midden op de weg op de elektrische handrem. Geen sleutels, dus ook de handrem niet meer te bedienen. Wij konden de auto niet naar de kant krijgen. Hij kon ook niet meer worden afgesloten.

Ik ben gaan lopen om op de plaats waar we de sleutels verloren waren, te gaan kijken. Daar lagen ze niet (meer). De alarmcentrale van BMW kon weinig voor ons betekenen, zonder sleutel kunnen ze ook niets uitrichten. Ze hebben nog wel een taxi voor ons geregeld, waar we wel een uur op hebben staan wachten. Deze taxi heeft mij naar mijn auto gebracht en ik ben vervolgens de reservesleutel bij Dik thuis gaan halen. Om 16.15 uur was ik weer terug en kon de auto weer gestart worden en hebben wij de laatste bordjes opgehaald.
 
Op een van de controles kwamen we een klacht tegen; zie afbeelding. Het zal weinig uitmaken als we het onder de aandacht van de deelnemers brengen, maar mocht de NRF in de toekomst eens vragen krijgen of ze de deelnemers wel voldoende gewaarschuwd heeft, is het toch goed om zo'n controle met een klacht onder de aandacht te brengen. Wil jij dat in 1 van je columns doen of heb jij een beter idee?
 
Of de NRF hier verder iets mee wil doen laat ik gaarne aan het bestuur over, maar omdat veel deelnemers deze columns lezen kan het vast geen kwaad om er hier ook aandacht aan te besteden. Mocht U de tekst op de controle niet goed kunnen lezen, hierbij de transcriptie:
"Hier is max. 60 km/u toegestaan! Indien nogmaals deze straat als racebaan wordt gebruikt gaan alle bordjes de sloot in." 
Voor wie zich aangesproken voelt... Overigens heb ik geen roze controlebord gezien, die van ons zijn toch oranje?
 
We springen een dag terug in de tijd en kijken naar de rit zelf. Vanuit Kerk-Avezaath, vlak bij Tiel, werden twee trajecten verreden, het eerste naar het westen (met een letterlijk in de weg liggende - want niet op de kaart staande - Betuwespoorlijn), en het tweede naar het oosten, heen en weer over het Amsterdam-Rijnkanaal (en dat zouden we weten ook - zie verderop).
 

We beginnen met een in zekere zin originele val. Op weg van pijl 3 naar pijl 4 komen we bij punt a (rechts van het blauwe pijltje) bij een driehoekje waarvan de rechter weg is afgepijld. Dan maar links er langs, met meteen daarna de keuze tussen rechtsaf en een heel klein stukje rood rijden (bij datzelfde blauwe pijltje), of linksaf naar een keerlus in Geldermalsen om dan langs de "E" van "Erichem" naar pijl 4 te gaan. Omdat rood in de Pijlenrit moet worden vermeden kiezen we voor de tweede optie. En dat zou correct zijn als niet zo'n 300 meter links van het blauwe pijltje de tekst "Vbr en Stuw" zou staan: een voetbrug en een stuw. Omdat in dit geval de tekst "Vbr" vrij ver van de brug staat valt dat minder op en trap je er dus gemakkelijk in. Maar helaas voor de uitzetters: ene H. Beltman (vader Henk of zoon Herbert? - ik vermoed de laatste) heeft in oktober 2003 aan de reglementscommissie een vraag over voetbruggen gesteld, en uit het antwoord op die vraag blijkt dat alléén de tekst "Vbr", zonder verdere toevoeging, mag worden gebruikt. In de uitspraak van de commissie wordt het volgende mooie rijtje opgevoerd, waarbij wordt bepaald dat de opties 2 t/m 16 NIET zijn toegestaan om een voetbrug (of iets dergelijks) mee aan te duiden:
Optie 1: Vbr
Optie 2: vbr
Optie 3: "Vbr"
Optie 4: Indoornikse Vbr
Optie 5: VVbr
Optie 6: Vbrug
Optie 7: Voetbrug
Optie 8: Voet brug
Optie 9: Indoornikse voetbrug
Optie 10: Platvoetbrug
Optie 11: Fietsbrug
Optie 12: Fietspad
Optie 13: Brug verboden voor motorvoertuigen
Optie 14: Brug verboden voor kaartleesequipes
Optie 15: Brug die de landsgrens overschrijdt
Optie 16: Geen brug
 
Misschien niet bij iedereen bekend: op deze site kunt U alle uitspraken van de commissie nalezen: kies op de Voorpagina in het submenu "Kaartlezen" de optie "Uitspraken" en type dan eventueel bij "Filter op titel" wat U zoekt, bijvoorbeeld "voetbrug", "rotonde" of "voorkennis". 
 
Leuke naam trouwens, daar links van Buren: Achter den Haag. Zo, dat was vrij veel tekst naar aanleiding van een stukje rode weg van 25 meter plus een brug van zo'n 40 meter. Maar als andere uiterste ging het in deze Pijlenrit af en toe ook om juist hele lange routes. In het volgende voorbeeld gaat het om de route van pijl 7 naar pijl 8, over zo min mogelijk rood. De controles zijn zichtbaar in de vlagrichting. Op de viersprong direct na pijl 7 is de weg rechtdoor niet meer aanwezig, dus hier kunnen we de rode weg (N320) niet kruisen. Hoe moeten we nu naar de overkant? Er zijn diverse manieren om aan de andere kant van die N320 te komen, maar de meeste daarvan hebben een bezwaar: er wordt over rood gereden, al is het maar een klein stukje. Als we bijvoorbeeld zouden oversteken in de cirkel bij controle 3, dan zouden we tussen de gele weg aan de zuidkant en de oranje weg aan de noordkant over een rode weg rijden. En helemaal links op de kaart, links van de tekst "De Heuvel", daar staat een rotonde getekend op de rode weg (hier misschien niet goed te zien, maar op de originele wedstrijdkaart wel), en hoewel kruisen van een rode weg niet telt als het rijden van rood, betekent het via een rotonde oversteken wel dat er een stukje (een halve rotonde) over rood wordt gereden. Via pijl 9 mag ook niet, want we mogen niet over andere pijlen. Nog meer naar het oosten zouden we de N320 kunnen kruisen via de Rijswijkse Steeg, maar ook hier bevindt zich een rotonde. De enige route zonder rood te rijden gaat helemaal rechts op het kaartfragment onder de brug over het Amsterdam-Rijnkanaal door, en vervolgens onder pijl 9 door naar pijl 8. Dus na pijl 7 rechtsaf, op weg naar het kanaal: keercontrole 4. Daarna kan het nog steeds op die manier: controle 5. Nu lijkt het kanaal niet meer bereikbaar, maar dat is schijn. Via controle 1 en allerlei gele en oranje wegen in het zuiden (langs Buren) kan het nog steeds. Maar daarna niet meer, want de eerste weg links achter de controle 8 is afgesloten met een bermlijn. Omdat het kanaal en de rechter rotonde nu niet meer te bereiken zijn resteert de route via de linker rotonde, dus toch controle 8. Ten slotte (na de reeks 4-5-1-8) moeten we via het stukje rood  in de cirkel bij controle 3 oversteken, waarna eindelijk pijl 8 wordt bereikt. Best hinderlijk, zo'n rode weg...
En hier zien we een voorbeeld van een typische Pijlenrit-val. Op pijl 5 staat controle K met opdracht "DMP 6": doorgaan met pijl 6. Nu waren we dat toch al van plan, dus dat lijkt wat overbodig. Maar! In het Pijlenrit-reglement staat dat na de opdracht "DMP" alle pijlen tijdelijk vervallen zijn (let op: dit geldt alléén in de Pijlenrit!), en wel totdat de aangegeven pijl is bereikt, en dat onder pijlen gele wegen worden geacht te liggen. Met andere woorden: het is nu niet nodig om via controle L en de N834 naar pijl 6 te gaan, want het kan nu veel korter (en bovendien: met minder rood!): eerst tegen pijl 6 in (gele weg dus!), en dan een keerlus via het vierkantje rechts van de pijl (linksom, dus via de tweede "ingang"). Dat lukt niet (weg afwezig), dus gedwongen langs controle M en over een stukje rood. Nu nog niet kiezen voor een keerlus en terug via datzelfde rood, want het kan nog steeds zonder rood: langs controle L (die nu tegengesteld staat), twee maal linksaf, weer tegen pijl 6 in, en nu het vierkantje rechtsom (dus via de eerste "ingang"). U raadt het al, dat gaat ook niet, dus weer via de M en het rood naar de N834. Nu moeten we wel ergens een keerlus draaien om via het rood terug te gaan en pijl 6 reglementair te berijden. Welke keerlus? Er zit er eentje links van controle L, en als we die nemen dan noteren we op de terugweg de L. Maar links van de tekst "Km" (korenmolen) in Buren zien (?) we een rotonde op de samenkomst van de gele met de oranje weg, en daar keren is korter dan via de L, die dus fout is.
 
En dat die L fout is, dat is wel een beetje jammer, want wie dat enigszins vreemde ommetje rechts van het dorp Asch zou rijden, die zou deze leuke straatnaam tegenkomen. Zou toch eigenlijk in een goedroute moeten zitten, vindt U ook niet?
PS: Dank aan mijn terugweg-gelegenheidschauffeur (drie maal woordwaarde), Ton Povel, voor het welwillend omrijden via Asch om deze foto te kunnen maken (tijdens de rit geen tijd voor...).
 
Al deze voorbeelden komen uit het ochtendtraject. Maar ook het middagtraject was interessant genoeg om daaruit wat te laten zien. We bekijken twee situaties, allebei met een rotonde in de hoofdrol.
Rijdend over de oranje weg in de richting van pijl 7 arriveren we bij controle P, met de opdracht "HK - DMP 8". Dus keren en verder gaan naar pijl 8. Zoals gezegd: dan zijn ALLE pijlen tijdelijk vervallen, niet alleen pijl 7, maar o.a. ook pijl 8 zelf (totdat die pijl bereikt is)! We gaan dus na het keren niet linksaf naar pijl 8, langs de zelfstempelaar A, want dat gaat over te veel rood. Slimmer is rechtdoor, oranje weg links, rode weg oversteken, over gele wegen naar de punt van pijl 8, tegen deze pijl (die er dus even niet is) in, en keren om de rotonde (zie uitvergroting). Veel minder rood! 
 
En dan deze. Ik had al aangekondigd dat ook het Amsterdam-Rijnkanaal een barrière vormde, in die zin dat er maar twee bruggen beschikbaar waren, eentje (rechts) rood, en de andere (links) rood met een gele parallelweg. En dan moeten we (zie onderstaand kaartfragment) van pijl 13 bij pijl 14 zien te komen. Eerst proberen we het zonder rood, dus we gaan na pijl 13 op de viersprong linksaf (N229), om vervolgens rechtsaf de gele parallelweg op te gaan: keercontrole 27. Nu moet het wel over rood; omdat de rechter brug over veel kortere lengte rood is heeft die de voorkeur, dus na het keren bij de 27 gaan we linksaf, met de bedoeling op de viersprong naar links te gaan om langs het kanaal helemaal naar de andere brug te rijden (eerst daar onderdoor, en dan er overheen) om pijl 14 via de zuidelijke kanaaloever te benaderen. Die lange route (een kilometer of 12) wordt ons bespaard, want al na 100 meter staat keercontrole 28. Nu moet er meer rood aan te pas komen, maar het is nog niet nodig om van de 27/28 helemaal over de rode weg naar pijl 14 te gaan, want het kan nog steeds via de andere brug: vanaf de 27/28 over rood naar het oosten, en dan vlak voor de Kribbrug rechtsaf (Essenbos) en dan weer langs het kanaal. Dit levert controle E op met "HKL". En dan moeten we toch echt helemaal over de rode hoofdweg over het kanaal. Maar hoe verlaten we de hoofdweg? De Y net boven pijl 14 staat op een rotonde (zie uitvergroting), en als we daar linksaf gaan, dan rijden we driekwart rotonde over rood (voor de rotonde langs linksaf is uiteraard verboden), terwijl dat bij rechtsaf slaan slechts één kwart is.
Zodoende pakken we ook de controle J nog even mee.
NB: Bij de nazit bleek dat hier nog een addertje onder het gras zit (weer zo'n "dingetje"); hier kom ik in een volgende column nog op terug.
 
Zoals U misschien wel weet ben ik een voorstander van c.q. pleitbezorger voor het na afloop van een rit verstrekken van een duidelijke uitleg. Geroutineerde equipes kijken daar even vluchtig naar om te checken wat ze fout hebben gedaan, en als ze iets niet direct snappen dan lezen ze de betreffende tekst even (die bij sommige ritten echter niet altijd even verhelderend is). Maar vooral voor beginnende of minder ervaren equipes is het van belang dat alles goed wordt uitgelegd, zodat ze later thuis alles nog eens rustig kunnen bekijken, en van hun fouten kunnen leren. Waarom vertel ik dit nu weer opnieuw? Dat is omdat ik een compliment wil uitdelen aan de uitzetters van deze Pijlenrit vanwege de uiterst complete en verzorgde uitleg. In onderstaande tabel ziet U vier voorbeelden uit de uitleg voor de C-klasse; zoals U ziet wordt de route bijna meter voor meter gevolgd, waarbij steeds verteld wordt wat er aan de hand is en hoe je dan moet handelen. En rechts ziet U het voorblad van de uitleg, de "legenda van de uitleg"; je zou het ook de "uitleg van de uitleg" kunnen noemen. Overigens werd de uitleg voor de A- en de B-klasse op dezelfde manier gepresenteerd. Hulde!
 
NB: In bovenstaande voorbeelden heb ik de uitlegkaartjes gecombineerd met de fragmenten van de wedstrijdkaart, o.a. vanwege de grote omvang van sommige kaarten.

Onderweg naar pijl 3 is op de driesprong de rechter weg afgesloten met een naar beneden wijzende pijl. Dit is één van de weinig keren deze rit dat u daarmee geconfronteerd wordt. De weg naar rechts wordt geacht niet aanwezig te zijn. U mag niet keren en rijdt de linker weg in. Na een paar meter bent u op het einde van de weg en slaat u rechts af om uw route naar pijl 3 te vervolgen. Onderweg passeert u RC J.

 
Om bij de voet van pijl 2 te komen moet u bij de kerk in ‘Zoelen’ naar rechts. De eerste weg is wit en mag u niet gebruiken. Aan het begin van de witte weg staat RC 20. Om bij de voet van pijl 2 te komen moet u de gele weg gebruiken die nog net zichtbaar is links van het kerkteken.
 
Langs de kortste route naar pijl 9 staat RC Q. Bij de kerk in ‘Ommeren’ moet u opletten dat de weg binnendoor (links van de grasdriehoek) niet op de kaart staat en moet u om de grasdriehoek rijden langs de RC T. 
 
Bij de kortste route naar pijl 16 moet u opletten dat de weg vlak na de brug over de ‘Mauriksche Wetering’ wit wordt. Aangezien u pijl 16 nog kan bereiken over gele en oranje wegen, mag u de witte weg niet gebruiken. Op de kortste route gaat u vlak voor de brug naar rechts en vermijdt de witte weg. De route langs RC Z is langer.

 

Ten slotte nog twee niet Pijlenrit-gerelateerde zaken. In de eerste plaats het volgende: op de NRF-kalender voor 2019 zijn de data van de Finalerit en de Teamrit omgewisseld; de Finalerit wordt verreden op 1 december (weer op zondag!) en de Teamrit op 7 december. Ik denk dat niet eerder twee nationale ritten binnen één week zijn gehouden. Overigens is nog niet bekend welke vereniging dit jaar de Teamrit organiseert; er is namelijk nog niemand gevonden die bereid is deze rit uit te zetten... Bent U in de markt? Wendt U tot de NRF!

 
In de tweede plaats kijken we nog even opnieuw naar het onderwerp "Wie is de Mol?" uit de vorige column. Herbert Beltman stuurde mij een op internet gevonden kaartje van het betreffende dorp. Ik weet niet of Herbert tot de zogenoemde "molloten" behoort, maar hij wees ook nog op de forumpagina's https://www.wieisdemol.com/forum/2019/?topic=67301.0, waar we - in Herberts woorden - "nog flink wat kaartleestalent zien langskomen". Daar vond ik dat kaartje ook, maar dan de Mol-versie, zodat we kunnen zien hoe de "wedstrijdkaart" eruitzag. Er waren twee "trajecten", van "start" naar "eindpunt ronde 1" respectievelijk "eindpunt ronde 2". Op de manier die vooral bekend is uit New York (5th Avenue, 42nd Street) heten de noord-zuid-straten "Calle 1" t/m "Calle 8", en die in de oost-west-richting "Carrera 1" t/m "Carrera 11". De betekenis van de kleuren van de pijlen is mij niet bekend, evenmin als de bedoeling van de lichtblauw gemarkeerde route. 
NB: Een "molloot" (niet te verwarren met "malloot") is zo iets als een "Wie-is-de-mol-gek", of netter gezegd "iemand die niet alleen Wie Is De Mol? kijkt, maar er die tien weken ook echt actief mee bezig is, van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat alle mollotenfora in de gaten houdt en als een van de eersten reserveert voor de jaarlijkse MolFanDag" [bron: http://www.betekenis-definitie.nl]. 
Off-topic: ik moest opeens denken aan een medelid van mijn schaakclub, die op een internationaal toernooi eens tegen iemand uit Mongolië was ingedeeld, en de thuisblijvers per Whatsapp mededeelde "ik moet tegen een mongool".