Niet schrikken! U heeft de Finalerit niet gemist hoor, en deze column bevat dan ook geen verslag daarvan. In de titel hierboven staat dan ook "deel 0", en dat zou U kunnen interpreteren als "voorbeschouwing". Hoezo dan, denkt U, dat doet-ie toch nooit? Klopt, maar gezien het feit dat de tweede Finalerit hetzelfde reglement heeft als die van vorig jaar, en het toen best pittig was (mede vanwege de ongebruikelijke trajectreglementen), leek het ons een goed idee om er al voor de rit wat aandacht aan te besteden.  En dat "ons" slaat dan op de uitzetter en de columnist. Bovendien wordt de Finalerit door de NRF georganiseerd en is dit de NRF-website, dus hier een beetje reclame maken is - denken wij - wel geoorloofd.
 
Dat "georganiseerd door de NRF" (en dus niet door een daarbij aangesloten vereniging) doet een beetje denken aan vroegere tijden, toen de overkoepelende KNAC ook zelf één rit voor haar rekening nam: de KNAC-Herfsttocht. "Tocht" klinkt misschien of het een soort toeristisch uitstapje was, maar niets is minder waar: het was een zeer pittige (en lange) kaartleesrit, met een bijzonder systeem: een puntenrit met de TOTAAL kortste route, waarbij elk weggedeelte maar één keer mocht worden gebruikt (of maar in één richting, dat zou ik moeten opzoeken). Gelukkig krijgen we daar tegenwoordig zelden mee te maken, want ik kan U verzekeren dat het een nogal irritant systeem is (al heeft het ook een voordeel: weinig tegenliggers). Je kon niet even de route tot bijvoorbeeld punt 5 intekenen en dan gaan rijden, onder het motto "en dan zien we wel weer verder", want dan kon je behoorlijk bedrogen uitkomen. Ik geef even een (zelf verzonnen) voorbeeld.
Wegen mogen maar in één richting in de route worden opgenomen, elk punt mag maar één keer worden aangedaan, en we moeten de TOTAAL kortste route vinden. De kortste route van punt 3 naar punt 4 zou zijn via de witte weg ten zuiden van punt 38. Maar als je die zou nemen dan zou je later bij punt 38 in de knoop komen, want de route van 37 via 38 naar 39 zou dan veel te lang worden. De totaal kortste route krijg je door van 3 naar 4 één weg zuidelijker te gaan (dus ten zuiden van "Deurningerveld"), zodat de witte weg vrij blijft voor de route van 38 naar 39. Evenzo loopt de route van 4 naar 5 niet rechtstreeks over de gele weg, maar rechts om "Gammelkerveld" heen en door "Handijksmeden", om later via die gele weg nog van 37 naar 38 te kunnen.
 
Allemaal leuk en aardig, maar dat had niets te maken met de Finalerit, of het zou moeten zijn dat die óók lastig is. Maar wat hierboven staat mag U dus meteen weer vergeten! In de Finalerit zat (en zit) een punten+pijlen-traject met steeds de 1-na-kortste route. In de column "Finalerit 2018 - deel 2", d.d. 4 januari 2019, kunt U een mini-cursus over dit systeem vinden, gevolgd door enkele voorbeelden uit de Finalerit van dat jaar. Als herinnering hierbij de plaatjes van die cursus; voor de bijbehorende tekst verwijs ik U naar genoemde column. 
En elders op deze site kunt U de kaarten plus de volledige uitleg van die vorige Finalerit vinden: Menubalk > Nieuws > Algemeen Nieuws > Finalerit 2018 - Uitleg. Ook verwijs ik U graag naar het narijden-verslag van de komende Finalerit door Joep Wanders: Menubalk > Nieuws > Vanuit de verenigingen > Verslag narijden Finalerit (geen idee waarom dat bij "verenigingen" staat).
 
In de Finalerit is het dus extra lastig omdat daar de regel geldt dat je bij een onderbreking van de route (keercontrole, dwangpijl, geen weg aanwezig) steeds OPNIEUW de 1-na-kortste route moet bepalen, en dat geeft soms verrassende oplossingen. Als tussendoortje zat in de RdV 2019 ook een vak met dit systeem; zie vak 18 in het plaatje hiernaast. Voor de bijbehorende uitleg: zie de column van 2 september j.l.
 
Meer recente voorbeelden vinden we in de onlangs verreden Betuwerit, een avondrit van de uitzetter van de Finalerit, Remco Luksemburg. Omdat ik de beschikking heb over de kaarten en de uitleg van dit "ritje" - overigens zonder zelf te hebben deelgenomen - kan ik U hier het een en ander laten zien. Doe er Uw voordeel mee (probeer ik ook...)!

Reglement: steeds één-na-kortste route, niet over grijs, zo min mogelijk over oranje.
We beginnen bij het begin, en ik volg in grote lijnen de uitleg van de uitzetter. Op de 1-na-kortste route van de start naar pijl 1 (die route gaat door de tekst "Schoonhoven" en dan langs de "N"van "Nergena") worden we gekeerd door controle 1. Dus doorrijden en nu buitenlangs het driehoekje over enkel gele wegen naar pijl 1. Op de tweede weg bij het driehoekje staat keercontrole 2. Dus weer een nieuwe route. De kortste loopt via het andere weggetje van het driehoekje. De 1-na-kortste is ook dit weggetje nemen en dan anderhalf keer het driehoekje rijden (dus tegengesteld aan controle 2). Hier staat ook weer een keercontrole, namelijk de 3. Nu is de 1-na-kortste route de lus langs controle R rijden en het weggetje waar controle 2 in staat tegengesteld rijden, dus twee keer langs de tekst "Nergena". En zo dus naar pijl 1. 
Dus: 1 - 2 - 3 - R - R.
 
Na het begin doen we ook het einde, van pijl 9 naar de finish. Een lekker pittig stukje, zoals U gaat zien. Zie de plaatjes na deze tekst; ik volg weer (ongeveer) de uitleg van de uitzetter. Attentie: lees eventueel eerst de alinea direct na het volgende plaatje. Ik splits de uitleg in vier hapklare brokken. Here we go: het minst oranje van pijl 9 naar de finish loopt onderlangs, dus op de viersprong rechtsaf. Na een paar honderd meter word je gekeerd door controle 6. Nu nodigt het uit om direct rechtsaf te gaan (richting de 7), om een flink stuk oranje af te snijden. Alleen gaat dit niet, aangezien halverwege dit kronkelende witte weggetje een doorgetrokken bermlijn zit verstopt. En aan de andere kant zit er vlak voor het einde een stuk groen in de weg, dus dat gaat ook niet. Dus toch “gewoon” de oranje weg rijden. Wel het witte driehoekje meepakken langs controle U, om een stukje oranje over te slaan.
 
Dan is er op de volgende viersprong toch nog de mogelijkheid om onderlangs te gaan. Namelijk door links om pijl 9 over de witte en gele wegen te rijden om zo net achter controle 6 weer rechtsaf te slaan en door naar de finish te rijden. Dit wordt direct beloond met controle 8. Nu hebben we geen andere keuze meer dan toch de N782 op te gaan. Maar wel eerst nog een stukje oranje ontwijken door weer een wit driehoekje, deze keer met controle G.
 
Let op, uiteraard slaan we direct rechtsaf de gele weg op, maar deze mag je niet verder rijden dan de eerste viersprong. Dit omdat verderop (net boven de punt van de finishvlag) er een stukje grijs in de weg zit. En deze mogen we dus reglementair niet rijden. Dus moeten we bovenlangs. Maar wel opletten, want er kan een stukje oranje weg ter hoogte van het tekstblok "N782" nog ontweken worden, door over te steken en de witte weg helemaal naar boven te rijden tot de tekst "Grafheuvel", daar rechts en weer direct rechts om zo naar beneden te slingeren. Helaas heeft de boswachter hier een stokje voor gestoken en kunnen we dit niet rijden. Maar we worden wel beloond met keercontrole 10. Daarna nog de langsrijder Z in het bos vlakbij de finish.
 
Maar we zijn er nog niet, want we moeten ook naar de finish de 1-na-kortste route rijden. Dit doen we door het keerlusje bij de andere grafheuvel te rijden (net onder de tekst "FINISH"). Hier word je gekeerd bij de ingang van het lusje: controle 11. Dus terug…. Of toch niet? Nee, want we moeten wéér de 1-na-kortste route rijden. En dit doen we niet door naar de uitnodigende gele rotonde te rijden (met de foutcontrole F), maar door het keerlusje waar we staan andersom te rijden. En hier staat achter de volgende boom controle R verstopt. Dus: 6 - (7) - (9) - U - 8 - G - 10 - Z - 11 - R - (F).
Nu niet meteen denken "dat is lastig, daar begin ik niet aan". Dit waren uiteraard vallen uit de A-klasse, en als U in een andere klasse rijdt dan is het vast eenvoudiger. Bovendien mailde de uitzetter: "Dit laatste stuk was erg leuk, maar erg moeilijk; tijdens de Finalerit zal het zeker niet zo intens zijn, maar meer een rijrit." Ik heb dat moeilijke stuk hier toch maar opgenomen, omdat het wel aardig weergeeft welk soort vallen U kunt verwachten. Dus: inschrijven voor de Finalerit, dé rit van de NRF!
 
Oh ja, het andere traject van de Finalerit is ook leuk: pijlen die als ze niet aan de beurt zijn alleen tegengesteld in de route (of omweg) mogen worden opgenomen. Ook deze bepaling zorgt voor ongebruikelijke routes, waarbij ook ervaren equipes voortdurend alert moeten blijven, want "op ervaring rijden" is hier niet aan de orde! Voor voorbeelden van dit systeem verwijs ik U naar de bovengenoemde uitleg van de vorige Finalerit, die - zoals gezegd - op deze website te vinden is.
 
En dan, zoals beloofd, het volgende deel uit de reeks "Na-praat" ("Na-" = "Navigatoren-") van zo'n halve eeuw geleden. En nog elf afleveringen in voorraad!