Mogelijk verschijnt deze column iets later dan U misschien verwacht had. Hoewel het streven is om steeds enkele dagen na een kampioenschapsrit een column te publiceren waarin die rit aan de orde komt, zijn er wel eens omstandigheden die dat verhinderen. Misschien verbaast het U, maar er zijn nog andere media waaraan Uw columnist zijn medewerking verleent, en daar zijn er een paar bij die met deadlines werken. En dan bedoel ik keiharde deadlines, in de zin van dat je ze niet even een dag kan opschuiven.
Het clubblad van mijn schaakclub - waarvan ik (hoofd)redacteur ben - moet bijvoorbeeld per se op zondagavond naar de drukker, wil het op tijd klaar zijn om op de clubavond (dinsdag) te worden uitgereikt. En laat die zondagavond deze keer nu net in het weekeinde na de Ster van Valkenburg zijn... En dan is er mijn lijfblad "Op de Rails" (van de spoor- en tramliefhebbers), waarvoor ik maandelijks een artikel opmaak: dat artikel moest zelfs één dag na de Ster naar de drukker.
En zo zijn er nog wat bezigheden: het bijhouden van de website van de schaakclub (uitslagen, standen, toernooien, "varia"), de wekelijkse tafeltennisochtend (maandag), de eveneens wekelijkse schaakavond (zoals gezegd: dinsdag), en het rijden van rondjes door een aantal naburige dorpen met de buurtbus (voor geïnteresseerden: lijn 727 van Arriva), op donderdag of vrijdag. En dan staan er nog een paar flinke bomen in onze tuin, en het is herfst, dus wordt er momenteel verwacht dat ik een paar maal per week de bladzuiger hanteer, onder andere om het naastliggende fietspad vrij van bladeren te houden. En dan is er deze week ook nog Ajax-Benfica; meestal ben ik bij Europese wedstrijden van Ajax in de Arena te vinden, maar deze keer lukte het niet om aan een kaartje te komen (in 1 minuut uitverkocht!), dus niet met zoonlief (die een seizoenkaart heeft en daardoor voorrang bij de kaartverkoop) naar het stadion, maar thuis voor de buis. Het goede nieuws is dat die wedstrijd precies op de schaakavond wordt gespeeld, dus die laatste laat ik dan maar een keertje schieten, en zo kost dit geen twee avonden maar slechts één. Zodat de column misschien toch nog op een redelijk tijdstip gereed is. Of dat gelukt is weet U als U dit leest (ik ga de tekst niet meer aanpassen).
Gepensioneerd? Zwart gat? Geraniums? Nee hoor: druk druk druk...
Als ik zo nog even door ga komt die column natuurlijk nooit af, dus nu moeten we het toch echt over de Ster van Valkenburg hebben. Wat denkt U als U dit plaatje ziet (afgezien van de voor een kaartleesrit leuke plaatsnaam Cadier en Keer)?
Het gaat om die grote witte cirkel onder de tekst "Finish Traject 1". Wat is dat nu weer? U denkt waarschijnlijk: een grote ronde blokkeringsstip, die aangeeft dat de geel-grijze weg die daar loopt niet gebruikt mag worden? Dat dachten de meeste deelnemers ook, al was het wel vreemd dat er een zwarte stip in het midden staat. Uitleg van de uitzetter: "dat is een hele brede rondlopende weg (er staat ook een zwarte bermlijn omheen), dus een prima keerlusje". Nou ja, lusje..., zeg maar lus. Maar er bestaat natuurlijk wel een legenda waarin staat hoe een "weg" er uitziet op een topografische kaart. U ziet hiernaast dat er qua breedte drie soorten wegen bestaan: tot 4 meter breed, van 4 tot 7 meter, en breder dan 7 meter. Die cirkel lijkt in geen van deze categorieën te vallen...
Nu denkt U misschien dat dit aanleiding was tot hevige discussies, maar dat viel reuze mee. Wat was namelijk het geval? Je kon het rondje in de ogen van de uitzetters dus wel als keerlus gebruiken, maar dan deed je het wel fout: er was namelijk een (hele slimme) kortere route! Althans, volgens de "oplossing" die in de uitleg stond; maar dat was niet de juiste uitleg, zoals ik nu zal laten zien. Het gaat om de route van punt a (komend van pijl 17) via pijl 18 naar z (richting einde traject 1, zie kaartfragment hierboven). Bij g worden we rechtdoor gepijld, en nu moest de route volgens de uitleg worden opgenomen bij f. Dat kon via de eerder genoemde mega-"lus" bij b (keercontrole 35), hetgeen dus niet goed was omdat het korter kon: g-d-c-e-i-c-d-g-f (d-g-f is toegestaan, omdat je dan geen last hebt van de rechtdoor wijzende pijl bij g), dus keercontrole 37.
Na de goede 37 of de foute 35 kunnen we direct naar d-g-f via keercontrole 36, en daarna blijkt er nog een heel erg lange omweg mogelijk te zijn via controle 34 en dan de halve kaart rond om toch nog bij d-g-f te komen (hier niet zichtbaar). De juiste controlereeks is dus volgens de uitleg 37-(35)-36-34, en hier heeft de uitzetter een beetje geluk, want dit is ook de goede reeks als je de correcte redenering volgt! Het punt is dat de route helemaal niet bij f kan/moet worden opgenomen, want dat is geen samenkomst van kaartwegen: de weg van f naar het noordwesten is een op de kaart doodlopende weg. Het goede opnamepunt is dus niet f maar e, en daar kan je heel gemakkelijk heen via controle 37, en daarna inderdaad de 36 en de 34. Er is dus geen keerlus nodig, en de 35 doet in het hele verhaal niet mee.
Ter verduidelijking: in het TRK staat dat de route moet worden opgenomen op de "eerstvolgende samenkomst van kaartwegen" (TRK-2, artikel 8, "Herconstructies"), en in datzelfde TRK staan de definitie en voorbeelden van kaartwegen en samenkomsten daarvan (TRK-1, artikel 3, "Kaartmateriaal"); zie het volgende plaatje (waar a-r dus GEEN kaartweg is en punt r GEEN samenkomst van kaartwegen).
Maar waarom hadden de uitzetters nu eigenlijk zo'n grote "keerlus" getekend? Naar eigen zeggen om wat tegenwicht te bieden aan de hier eindeloos besproken Beltmanpuntjes (jaloezie?); ze hoopten dat dit andere uiterste voortaan door het leven zou gaan als "Stassenpuntje". Stassen? Ja, deze Ster was voor het eerst sinds jaren niet solo uitgezet door Henri Wolfs; hij tekende wel voor traject 2 (waarin het inmiddels ook bekende "Wolfshuis"), maar traject 1 was van de hand van vader en zoon Johan en Patrick Stassen. Vandaar.
Een bekende VVV-slogan is "Limburg, je zal er maar wonen", en de Grensrijders hebben daarop de variant "Limburg, je zal er maar rijden". We hebben het hier wel over Zuid-Limburg, en dat is me toch een eind weg... Een paar jaar geleden was de lengte van de rit zo'n 60 kilometer, en als je daar dan naar toe moet van - om maar eens wat te noemen - Woubrugge, dan ben je heen en terug 434 kilometer kwijt! Sinds de rit twee trajecten telt en daarmee ongeveer 120 kilometer lang is ligt de verhouding iets gunstiger, maar het is en blijft heel ver. Het verklaart wel de lage deelnemersaantallen. Anderzijds moeten de leden van de Grensrijders nog veel vaker een heel eind rijden om aan kampioenschapsritten mee te kunnen doen (tot aan Twente toe); hulde voor de weinigen die dat redelijk vaak doen!
En nu we het toch over grote afstanden hebben: ex-NRF-voorzitter Ton Povel woont in het Zuid-Hollandse Valkenburg (ten westen van Leiden), en deze Ster van Valkenburg deed zijn naam eer aan en speelde zich af rond het Limburgse Valkenburg. Dus op de vraag van vrienden uit zijn buurt "waar ben je zaterdag geweest?" kon hij naar waarheid antwoorden "rond Valkenburg". Om vervolgens op de volgende vraag "Oh dat is niet ver dus, hoeveel kilometer heb je gereden?" te antwoorden "een kilometer of 600"!
Tijd voor wat voorbeelden. Eerst de route van pijl 5 naar pijl 7, uiteraard via pijl 6. Eerst tussen 5 en 6 langs de "platte" controle C ("plat" is jargon voor "zichtbaar uit beide richtingen"). Het schuine deel van pijl 6 (k-j) is niet te rijden, dus opnemen bij j>i: k-i-h-f-e-p-m-j, dus langs de stempelcontrole W en nog eens controle C. En dan de kortste route van 6 naar 7. Dat is j-i-k-m-p! Dus na i rechtsaf, weer naar de controleur met stempel W, die vanaf deze kant de opdracht "keren" blijkt te geven. Nu weer via de C naar pijl 7? Nee hoor: de geconstrueerde route is bij k>j op te nemen (de stempelcontrole staat ruim voor punt k), dus wel via de C, maar dan vanaf e naar k, waar we (alweer) niet naar j kunnen (maar daarover hebben we geen voorkennis meer omdat we vanaf j hoofdroute hebben gereden). Dus nogmaals stempel W, en dan inderdaad via de C naar p. Maar nu niet meteen doorgaan met pijl 7, maar eerst nog de route naar pijl 7 opnemen bij m>p, via p-n-m (controle D). Ten slotte eindelijk pijl 7, met nogmaals de D. Alles op een rijtje: C-W-C-W-C-W-C-D-D. Herkent U op dit plaatje trouwens de kruisen van het zoekplaatje van vorig jaar?
Deze is ook leerzaam. Aan het einde van pijl 9 staat controle F met opdracht "1R": eerste weg rechts. Dat betekent opnemen direct na de F (op punt a), maar na eerst rechtsaf te zijn gegaan. Dat mag niet via een keerlus om het kruis(beeld) bij d (controle X), want het enige object waaromheen wegen geacht worden te liggen is een wegwijzer (Y). Voor de hand ligt dan de keerlus achter controle 24, op de uitleg (rechts) een klein cirkeltje (c), maar op de wedstrijdkaart (links) een enigszins ingewikkelde route via de Amerikaanse begraafplaats (Margraten). Dat kan echter weer eens korter: a-b-d-e-f-g-e-d-b-a, dus via de keerlus met controle 25, en daarbij heen en weer via controle X. Dus: F-(24)-X-25-X.
Tot nu toe heeft U alleen voorbeelden uit het eerste traject gezien. Het tweede traject was een ingetekende lijn met blokkeringen (het Baril-systeem), met als extra bepaling dat de lijn niet gekruist mocht worden. Hierin kwam de volgende situatie voor. De nevenroute om blokkering 6 heen is x-b-a. Tussen b en a staat keercontrole 18, waardoor de nevenroute niet verder te berijden is en de lijn moet worden voortgezet bij a>z, via b-c-d-g-e-s-p-z-a. Dat levert op e-s keercontrole 22 op; nu naar a>z via e-f-i-y-z-a, dus keercontrole 19. Nog steeds naar a>z, nu via e-g-h-j-k-u-i-y-z-a: keercontrole 17. Nu zijn a, s en p niet meer bereikbaar, en wordt het opnamepunt e>f (ondanks de voorkennis over controle 19, want vanaf e kan er hoofdroute worden gereden). Vanaf de 17 dus k-j-m-d-g-e (langs controle J), en dan weer controle 19. Nu opnemen bij f>h, via e-s-p-z-y-i-f: controle 22. Nu naar f>h via e-g-h-j-k-u-i-f: controle 17. Nu lijkt het misschien dat f niet meer bereikt kan worden (omdat we de lijn niet mogen kruisen bij a), maar het kan toch nog, en wel via k-j-m-d-c-b-a-s-p-z-y-i-f: controles J en 18. Nu wordt het opnamepunt h>j, eenvoudig te bereiken via b-c-d-g-h. Compleet: 18-22-19-17-J-19-22-17-J-18. En daarmee hadden we zowel Groot als Klein Haasdal wel gezien!
Dit was de op 1-na-laatste kampioenschapsrit van dit jaar. Op 16 december (zondag!) volgt nog de nieuwe Finalerit, uitgezet door kampioenen (alweer, proficiat!) vader en zoon Piet en Remco Luksemburg. Voordat het zo ver is mogen we op 24 november eerst nog aan de slag in de traditionele Teamrit, dit jaar weer eens vanuit Elburg, met als uitzetter Henk Jongman. Dat zou betekenen dat U het een maand lang zonder column zou moeten doen, maar gelukkig hebben we de map "voorraad" nog...: over een week of twee dus weer een aflevering van de rubriek "Varia". En omdat na de Finalerit de winterstop begint is in januari weer het woord aan de gewaardeerde gastcolumnisten Aad van Oosten en John Terpstra. Alles bij elkaar voorlopig dus genoeg voor vijf columns, en daarna zien we wel hoe het verder gaat. Mijn co-equipier Jos begint neigingen te vertonen van "er nu maar eens mee stoppen", maar dat kan ik natuurlijk niet zo maar laten gebeuren: het lijkt me niet handig om steeds over ritten te schrijven waar ik niet bij ben geweest, dus als U wilt dat deze columns doorgaan, stuur dan een mail naar Jos (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), met het vriendelijke verzoek om er nog niet mee op te houden!